Tylko najstarsi rybacy pamiętają czasy, kiedy port w Helu był pełen drewnianych kutrów. Tradycyjne kaszubskie łodzie rybackie zachwycały swoim rozmiarem oraz solidnym wykonaniem. Drewniana konstrukcja i poszczególne elementy budowy umożliwiały połów ryb w ciągu całego roku, nie tylko latem. W ten sposób odławiano szproty, łososie i flądry, Obecnie pomeranki są jedną z atrakcji turystycznych i rozrywek rekreacyjnych. Na wodach Zatoki Puckiej organizowane są regaty oraz rejsy tradycyjnymi drewnianymi łódkami.
Pierwsza pomeranka wypłynęła w morze w roku 1870. Drewniane łodzie świetnie radziły sobie w każdych warunkach pogodowych, dzięki czemu Kaszubi mogli liczyć na codzienną dostawę świeżych ryb. Termin „pomeranka” w dawnej gwarze odnosił się do Pomorza Zachodniego, czyli miejsca, gdzie rozpoczęła się moda na drewniane łodzie.
Jak wyglądały tradycyjne łodzie kaszubskie
Pomeranki świetnie radziły sobie na spokojnych wodach zatoki oraz na pełnym morzu. Wykonane z drewna dębowego otwarto-pokładowe, płaskodenne łodzie z ożaglowaniem gaflowym osiągały nawet dziewięć metrów długości i prawie trzy metry szerokości. Obok ogromnego żagla rybacy często wspomagali się samodzielnie wykonanymi wiosłami. Gdy wykrywano jakąś nieszczelność, ubytki uzupełniano smołą i tak odrestaurowane łodzie po kilku dniach wracały w morze.
Dzisiejsze pomeranki są wiernymi replikami łodzi budowanych w XIX wieku. Dawniej wykorzystywano je do połowów ryb, takich jak szproty, łososie i flądry. Oryginalne drewniane kaszubskie łodzie można podziwiać m.in. w Muzeum Rybołówstwa w Helu. Wiele nadmorskich warsztatów szkutniczych zajmuje się tworzeniem pomeranek na specjalne zamówienie. Publikacje lokalnych wydawnictw szczegółowo omawiają konstrukcję pomeranek, łodzi cezowych, laskornowych i żakowych, a także zug, kônów i kutrów pławnicowych.
Kaszubskie łodzie
Repliki pomeranek wykonane na wzór oryginalnych stacjonują w kaszubskich portach. Są użytkowane jako jedna z atrakcji turystycznych i rozrywek rekreacyjnych dedykowanych turystom odpoczywającym nad Bałtykiem. Od maja do połowy października zobaczyć je można m.in. w porcie Władysławowo, gdzie cumują obok pięknych jachtów, żaglówek i łodzi z kraju oraz zagranicy.
Stacjonujące w porcie pomeranki turyści mogą obejrzeć z bliska, ale dużą popularnością cieszą się także rejsy po morzu tradycyjnymi drewnianymi łódkami. Dodatkową wakacyjną rozrywką dla przyjezdnych, a zwłaszcza rodzin z dziećmi, są coroczne festyny oraz regaty pomeranek. Goście mogą liczyć na dobrą zabawę połączoną z lekcją historii kaszubskich łodzi rybackich.
Regaty na Kaszubach
Na wodach Kaszub odbywa się co roku wiele regat z udziałem różnych jednostek pływających. Rywalizacja o tradycyjny Żeglarski Puchar Kaszub obejmuje m.in. zawody o Puchar Mechelinek, Puchar Jezior Chmieleńskich, Puchar Wójta Gminy Kościerzyna czy Mistrzostwo Kartuz w klasach Optymist, Cadet, Korsarz.
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie we Władysławowie jest organizatorem regat „Kaszubskie Łodzie Pod Żaglami”, które od ponad 40 lat odbywają się w Chałupach. Każdego roku w jedną niedzielę lipca na Zatoce Puckiej można podziwiać dawne łodzie żaglowe, wiosłowe, pychowe oraz drewniane, które czynnie uczestniczyły przed laty w życiu rybaków. Pomeranki nie służą dziś do połowów ryb, gdyż są to łodzie rekreacyjne służące do przewozu turystów, ale w Chałupach można zobaczyć, jak wyglądały i jak dobrze radziły sobie na wodzie.
Tradycyjne rzemiosła Kaszub
„Kaszubskie Łodzie Pod Żaglami” stanowią promocję regionalnej kultury. Poza najważniejszą częścią imprezy, jaką są regaty pomeranek, organizowany jest festyn. Na scenie występują kaszubskie zespoły z regionu ziemi puckiej. Dodatkowo na miejscu można kupić wyroby twórców ludowych.
Długą tradycję na Kaszubach ma haft, który początkowo powstawał w klasztorach norbertanek w Żukowie i benedyktynek w Żarnowcu. Motywy identyfikowane jako kaszubskie umieszczano już w XVII i XVIII wieku na czepcach oraz obrusach ołtarzowych i innych kościelnych przedmiotach. Tkaniny zdobiono motywami roślinnymi, które w XX wieku zaadoptowano do wielobarwnego haftu kaszubskiego.
Jedną z najstarszych dziedzin rzemiosła ludowego Kaszub jest garncarstwo. Rzemiosło podupadło wprawdzie w XIX wieku wraz z rozwojem przemysłu i nasyceniem rynku tanimi wyrobami przemysłowymi, ale od początku XX wieku przeżywa renesans. Najsłynniejszymi ośrodkami garncarstwa były Kościerzyna, Kartuzy, Niezabyszewo i Chmielno. Garncarze wykonywali m.in. dzbany, garnki, talerze, kufle, dwojaki, wazy, wazony czy donice.
Kaszubskie jeziora
Województwo pomorskie wyróżnia się ponadprzeciętnymi walorami przyrodniczymi, które wynikają ze znacznego zróżnicowania środowiska i krajobrazu oraz stopnia zachowania naturalności niektórych ekosystemów. Znajduje się tu dziesięć dużych akwenów o powierzchni ponad 500 ha oraz około tysiąca mniejszych zbiorników wodnych.
Wczasy nad jeziorem
Magnesem przyciągającym letników do Kaszub jest czyste środowisko, gdzie wakacyjne siedliska zlokalizowane są często w lasach, blisko jeziora, a niejednokrotnie także bałtyckiej plaży. W lasach i nad kaszubskimi jeziorami nie spotyka się wielu turystów. Miejsca na uboczu, z dala od zgiełku dużych ośrodków turystycznych zapewniają relaks i odpoczynek. Planując wczasy nad jeziorem, możemy zdecydować się na wynajem jednego z setek domków w lesie lub zorganizowane formy letniego wypoczynku.