Chociaż telewizja stopniowo traci w Polsce popularność, to w dalszym ciągu jej oglądanie zajmuje dosyć istotne miejsce wśród naszych codziennych zajęć. Według danych z 2016 roku przeciętny Polak spędza codziennie przed telewizorem ponad 4 godziny i 20 minut. I te dane nie są specjalnie zaskakujące. Zaledwie 3,2 proc. mieszkańców naszego kraju nie ma odbiornika telewizyjnego. Najbardziej zaskakują dane dotyczące małych dzieci.
[materiał sponsorowany]
Dwulatkowie i 2 godziny dziennie przed telewizorem
Nawet 90 proc. dzieci, które nie ukończyły jeszcze 2. roku życia, spędza regularnie przed telewizorem, laptopem czy tabletem ponad 2 godziny dziennie! W wielu domach telewizor jest po prostu cały czas włączony, jakiś program zawsze leci „w tle”, ale czy aby na pewno dzieci przechodzą obok tego obojętnie? Nie wpatrują się w telewizor? Nie zatrzymują co chwilę na nim wzroku? Czy nie jest tak, że rodzice znaleźli sobie sposób na zmniejszenie czasu poświęcanego dzieciom właśnie poprzez zapewnienie im ciekawych kanałów telewizyjnych?
Zerknijmy na kilka istotnych faktów:
– co trzecie dziecko w wieku 3 lat ma telewizor w swojej sypialni,
– 90 proc. dzieci ogląda jakieś media elektroniczne i spędza przed nimi ponad 2 godziny dziennie,
– blisko 40 proc. rodziców potwierdza, że w ich domach telewizor działa przez 6 godzin dziennie!
Wnioski są dosyć oczywiste – dzieci zbyt szybko zaczynają oglądać telewizję i zbyt wiele czasu przed nią spędzają.
Amerykańska Akademia Pediatryczna i jej zalecenia
AAP, czyli Amerykańska Akademia Pediatryczna, przygotowała zalecenia dotyczące dzieci. Poniżej umieszczamy kilka kluczowych zapisów, które sugerują, jak rodzice powinni dopuszczać swoje pociechy do mediów elektronicznych:
1. Dzieci do 18 miesięcy nie powinny mieć w ogóle do czynienia z mediami cyfrowymi i nowoczesnymi technologiami. Wyjątek stanowi tutaj prowadzenie rozmów video – AAP sugeruje, że do tego rodzaju rozmów można dopuścić nawet mniejsze dzieci.
2. Dzieci mające 18–24 miesięcy – w tym wieku można już wprowadzać dziecko w świat nowoczesnych mediów, ale nie ma takiej konieczności. Jeśli jednak rodzic się na to zdecyduje, to powinien bardzo rozsądnie dobierać treści i przede wszystkim dziecko nie może być pozostawione samo sobie w czasie kontaktu z mediami. Wszystko musi się odbywać pod nadzorem rodzica. Powinien on pomagać dziecku zrozumieć to, co widać na ekranie. Oglądanie można przekształcić w rozwijającą zabawę, np. dziecko może wskazywać w pokoju kolory, które widzi w bajce.
3. Dzieci w wieku 2–5 lat nie powinny mieć do czynienia z mediami cyfrowymi przez dłużej niż jedną godzinę dziennie. Co istotne – kluczowe znaczenie ma jakość prezentowanych treści. Nie może to wyglądać tak, że dziecko siada przed telewizorem i ogląda to, co akurat emitowane jest w telewizji. Rodzic powinien tak dobierać bajki i programy, aby dziecko czerpało z nich korzyści. Nie musi cały czas siedzieć przy dziecku, ale ma wiedzieć, co dziecko ogląda. Po wszystkim powinien pomóc mu zrozumieć, co się wydarzyło w danej bajce. Można też zapytać, co dziecko by zrobiło, będąc w sytuacji bohatera.
4. Do 5. roku życia dzieci powinny spędzać czas przede wszystkim na zabawie – z rodzicami, bliskimi i swoimi rówieśnikami. Oczywiście mowa przede wszystkim o zabawach, które nie są związane z wykorzystywaniem mediów elektronicznych.
5. Telewizor nie powinien nam stale towarzyszyć w codziennym życiu – niech nie będzie włączony przez cały dzień „w tle”. Odbiornik telewizyjny uruchamiajmy wyłącznie wtedy, kiedy zamierzamy oglądać interesujące nas programy.
6. Omijajmy programy i bajki, w których utrzymywane jest bardzo szybkie tempo akcji i animacji, a zwartość jest rozpraszająca. W skrócie: na ekranie nie powinno się zbyt wiele dziać. Bardzo ważne jest również unikanie bajek, w których pojawia się przemoc.
7. Sprawdzajmy wszystko, co ogląda dziecko. Tym bardziej, jeśli nasz telewizor pozwala korzystać z YouTube. Tak naprawdę najlepiej, żeby dziecko nie wiedziało, jak uruchomić tę usługę, gdyż może nawet przypadkiem trafić na niewłaściwe dla siebie treści. Absolutnie nie dawajmy dzieciom swobody w wybieraniu programów.
8. Dziecko nie powinno usypiać przy mediach elektronicznych – do snu czytajmy albo opowiadajmy dzieciom bajki. Niech telewizor nie będzie sposobem na łatwe uśpienie naszej pociechy. Najlepiej, żeby dziecko nie miało już do czynienia z mediami elektronicznymi w ostatniej godzinie przed snem.
Największe mity związane z oglądaniem telewizji
Oglądania telewizji nie można demonizować, może być ono bardzo pożyteczne, o ile rodzice rozsądnie do tego podchodzą. Warto w tym miejscu wymienić kilka faktów i mitów związanych z telewizją:
– Niemowlęta oglądające telewizję szybciej uczą się mówić – jest dokładnie odwrotnie. Według badań przeprowadzonych w USA do dzieci oglądających telewizję podczas badania wypowiedziano o 7 proc. mniej słów. Mniej gaworzyły i wolniej uczyły się mówić.
– Oglądanie telewizji prowadzi do nadwagi – częściowo tak, częściowo nie. Zależy od tego, jaka treść prezentowana jest dzieciom, bo przecież są i takie programy, które aktywizują dzieci do ruchu. Kolejna kwestia to czas spędzony przed odbiornikiem.
– Po długim seansie dziecko jest rozdrażnione – prawda. Jeśli np. dziecko obejrzy przed snem bajkę, to wcale mu to nie ułatwi zaśnięcia.
Rozsądny rodzic – rozsądny dobór treści
O ile tylko dziecko ma dobierane właściwe treści do oglądania i robi to pod odpowiednim nadzorem, w odpowiednim czasie, to oglądanie telewizji może mieć na nie jak najlepszy wpływ. Rodzic powinien przede wszystkim wiedzieć, jakie kanały są adekwatne dla jego dziecka. Np. telewizja UPC na swoich stronach opisała wszystkie kanały ze swojej oferty, wskazując, jakie treści można na nich znaleźć i dla jakiej grupy wiekowej są one przeznaczone. I tak wśród wielu kanałów dla dzieci mamy m.in.:
– Disney Channel HD – dzieci od 7 do 15 lat. Tematyka: przyjaźń, muzyka, taniec, marzenia.
– Disney Junior – od 2 do 7 lat. Wiele programów edukacyjnych i tematycznych.
– Top Kids HD – kanał dla fanów bajek z lat 80. i 90. XX wieku, takich jak: Troskliwe misie, Milusińscy czy Denis Rozrabiaka.
– TVP ABC – od 3 do 12 lat. Dużo materiałów edukacyjnych, ale też konieczność starannego sprawdzania programów ze względu na to, że kanał kierowany jest do rozpiętej wiekowo grupy dzieci.
Telewizja wspiera rozwój dziecka
Oglądanie telewizji jak najbardziej może wspierać rozwój dzieci, ale wyłącznie wtedy, gdy rodzice chcą poświęcić temu swój czas. Dobierajmy rozsądnie programy i starajmy się ograniczać czas spędzany przed mediami elektronicznymi. Dzieciństwo powinno być przede wszystkim czasem zabawy z rodzicami i rówieśnikami. Media niech stanowią jedynie odpowiednio dawkowany dodatek.
