Przewodnik Magazynu Kaszuby: Słowiński Park Narodowy

Jeśli spędzać urlop nad Bałtykiem – to nasza propozycja jest jedna: Słowiński Park Narodowy. Bez tłumu turystów, dziesiątek budek z goframi i lodami, bez hałasu i zgiełku. Co prawda, najprawdopodobniej do plaży będziemy mieli 2 albo i 3 kilometry spaceru przez las z parkingu. Jednak to, co dostaniemy w zamian – piękne, puste (!) plaże… To warte jest tego niewielkiego wysiłku.

Słowiński Park Narodowy to wakacyjna propozycja dla tych wielbicieli polskiego wybrzeża, którzy pragną, oprócz plażowania, również aktywnego wypoczynku i kontaktu z przyrodą i niespotykaną nigdzie indziej kulturą.

Naszym zdaniem najlepszymi bazami wypadowymi do zwiedzania najpiękniejszych zakątków SPN są kwatery w miejscowościach: Smołdzino, Czołpino, Smołdziński Las, Kluki.

Tuz przy granicy mamy dwie większe miejscowości: Rowy i Łebę. Tam jednak znacznie trudniej będzie nam w sezonie zaznać spokoju. Zresztą – jak kto woli.

SPN jest trzecim największym parkiem narodowym w Polsce.

Znajduje się na terenie dwóch powiatów; słupskiego i lęborskiego. Obejmuje jezioro Gardno, Łebsko oraz wydmy i obszary leśno-bagienno-łąkowe wokół nich. Został utworzony dla zachowania w niezmienionym stanie tego unikatowego w Europie ekosystemu.

Największą jego atrakcją, a zarazem swego rodzaju unikatem w skali Europy, jest pustynny krajobraz wydmowy.

Jednak Słowiński Park Narodowy to nie tylko znane w całej Polsce wydmy. To również jeziora. Wyjątkowe, bo miesza się w nich woda słodka ze słoną, wyjątkowe również dlatego, że znajdują się na szlaku międzynarodowej ptasiej autostrady. Tędy lecą ptaki z Syberii na południe Europy.

Najwyższą wydmą jest Góra Łącka. Z jej szczytu, podobnie jak z wydmy Czołpińskiej, rozciąga się panorama Słowińskiego Parku Narodowego i Morza Bałtyckiego. Pustynny pejzaż ciągnie się po horyzont. Ruchome wydmy nieustannie wędrując zmieniają krajobraz, zasypując piaskiem drzewa i ścieżki. Za nimi odsłania się martwy las.

Ścieżka z Łeby do wyrzutni rakiet w Rąbce, i dalej – na Górę Łącką, to bodajże na częściej odwiedzany szlak turystyczny w Słowińskim Parku Narodowym. Można go w części pokonać meleksem, a także wypożyczyć rower.

W Słowińskim Parku Narodowym znajdują się miejsca udostępnione do plażowania, spacerów i wędrówek. Zachęcamy, by spędzać czas nie tylko bezczynnym na smażeniu się w słońcu.

Słowiński Park Narodowy to także ostoja wielu gatunków ptaków i miejsce występowania rzadkiej roślinności. Jeziora, z racji mieszania się słodkich i słonych wód obfitują w ryby morskie i słodkowodne.

Miejsca, które szczególnie warto odwiedzić:

Wydma Czołpińska, latarnia w Czołpinie, wieża widokowa Rowokół, Rąbka – wieża widokowa, wyrzutnia rakiet, wieża widokowa i pomost na jeziorze Łebsko [Kluki], Góra Łącka [patrz zdjęcia i artykuły poniżej].

Ponadto, będąc w Smołdzinie warto zajrzeć do Muzeum Przyrodniczego Słowińskiego Parku Narodowego (Smołdzino, ul. Mostnika 1). Znajduje się tu ekspozycja dotycząca przyrody: morza, plaży, wydm, lasów i jezior. Obejrzymy fotogramy i gabloty z preparowanymi zwierzętami, eksponaty archeologiczne, m.in. narzędzia i naczynia.
Godziny otwarcia: od 1 maja do 30 września codziennie w godz. 9.00 – 17.00, od 1 października do 30 kwietnia od poniedziałku do piątku w godz. 7.30 – 15.30. Bilety: normalny 4,00 zł, ulgowy: 2,00 zł.

Muzeum Przyrodnicze posiada swoje Filie w Rąbce i Rowach.

Planując wędrówki można zaplanować postoje i odpoczynki na wieżach i pomostach widokowych: nad jeziorem Gardno, Dołgie Duże, Dołgie Małe, w Klukach, Czołpinie, Rąbce, Rowach i we wsi Żarnowska.

Wszystkie te osobliwości można oglądać wędrując lub jeżdżąc rowerem po wyznaczonych szlakach turystycznych.

Słowiński Park Narodowy – szlaki piesze

Czerwony szlak pieszy „Nadmorski” lub „Północny”, Łeba – Rowy [39 km]. Prowadzi przez najpiękniejsze tereny Słowińskiego Parku Narodowego – plaże i wydmy (Góra Łącka, Wydma Czołpińska) wiedzie brzegiem jezior (Łebsko, Dołgie Duże, Dołgie Małe i Gardno). Ze względu na brak możliwości zaopatrzenia się po drodze, a także brak bazy noclegowej (rozbijanie namiotu, biwakowanie w miejscach niedozwolonych na ternie SPN – surowo wzbronione!) jest to szlak trudny do przejścia, raczej dla wytrawnych turystów.

Żółty szlak pieszy „Południowy” lub „Szlak Słowińców”, Łeba – Gardna Wielka [39 km]. Prowadzi przez tereny leśne, rolnicze, bagienne – południową stroną jezior Gardno i Łebsko. To obszary zamieszkałe niegdyś przez Słowińców [dawny lud kaszubski, Słowińcy w większości wyemigrowali do Niemiec, obecnie nie zamieszkują tych terenów], na trasie znajduje się skansen poświęcony ich kulturze. Po drodze liczne pomosty i wieże widokowe nad brzegiem jezior.

Na górę Rowokół – świętą górę Słowian, gdzie dziś stoi wieża widokowa (rozległa panorama na jeziora, morze i rolnicze tereny wokół) dotrzemy szlakiem niebieskim z Gardny Wielkiej lub Smołdzina. Dalej szlak prowadzi poza obaszar SPN, na południe, wzdłuż rzeki Łupawy.

Istnieją też trzy odcinki szlaku czarnego, który umożliwia dojścia do plaży i do szlaków czerwonego i żółtego.

Poniżej przedstawiamy schemat szlaków pieszych w Słowińskim Parku Narodowym. Zlecamy nabyć dokładniejszą mapę przed wyruszeniem na pieszą wędrówkę.

Słowiński Park Narodowy – trasy rowerowe

Na terenie SPN wytyczono wiele ścieżek rowerowych. Najważniejsza z nich do odcinek międzynarodowej trasy Euro Velo, wokół Morza Bałtyckiego. Prowadzi z Rowów, południową stroną jeziora Gardno, do Smołdzina, następnie południową stroną jeziora Łebsko, do Łeby. Trasą tą będziemy przemierzać głównie tereny rolnicze i nadjeziorne. Tereny nadmorskie, plaże, możemy podziwiać z siodełka rowerowego wyruszając z Rowów na wschód, wzdłuż plaży i potem północnego brzegu jeziora Gardno lub z Łeby na zachód także wzdłuż plaży i północnym brzegiem jeziora Łebsko.

Poniżej przedstawiamy schemat szlaków rowerowych w Słowińskim Parku Narodowym. Zlecamy nabyć dokładniejszą mapę przed wyruszeniem na rowerową wędrówkę.

Garść informacji przyrodniczych

Rośliny

Na terenie Parku występują zbiorowiska roślinne: wydmowe, torfowiskowe, łąkowe i leśne. Zaskakujące jest to, że w kilkunastu minut zwiedzający park może zupełnie zmienić otoczenie: od bardzo wilgotnego, bagiennego lasu, przejść do skrajnie suchego środowiska wydm. Warto zwrócić uwagę na dwa gatunki traw, które powstrzymują wydmy od „wędrowania” – dzięki nim wydmy pozostają na swoim miejscu – to wydmuchrzyca piaskowa i piaskownica zwyczajna. W wilgotnych, bagiennych obszarach rosną olsy z paprociami i krzewami czarnej porzeczki, bór bagienny mieszany z wrzoścem tworzącym wrzosowiska oraz buczyna pomorska z kostrzewą leśną.

Do chronionych roślin rosnących w parku należą: widłak torfowy, mikołajek nadmorski, zimoziół północny, rosiczka okrągłolistna, storczykowate, turzyca piaskowa, długosz królewski, poryblin jeziorny, malina moroszka. Ta ostatnia to relikt polodowcowy, który ma tu największe w Polsce stanowisko.

Z grzybów chronionych występują: smardz, purchawica olbrzymia, szmaciak gałęzisty i sromotnik bezwstydny. Ponadto występuje tu około 500 gatunków glonów, a kilkadziesiąt ma tu swoje jedyne stanowisko.

Zwierzęta

W parku występuje około 260 gatunków ptaków, z czego połowa to ptactwo wodne i błotne. Dla ochrony miejsc lęgowych na jeziorach Łebsko i Gardno utworzono ścisłe rezerwaty: Rezerwat przyrody Gackie i Żarnowskie Lęgi, Klukowe Lęgi, Gardnieńskie Lęgi i Ciemińskie Błota. Podczas jesiennych i wiosennych przelotów przelatują tędy gatunki z północy, a niektóre zimują. Na brzegach jezior gniazda swe zakładają łabędzie, mewy, kaczki, perkozy, łyski i rybitwy. Na bagnach bytują bataliony, bekasy, kuliki, czaple i żurawie. Natomiast w lasach można spotkać bielika, rybołowa i sowy – m.in. puchacza. W lasach gnieżdżą się również bardziej pospolite ptaki jak myszołów, sikora, kruk czy dzięcioł.

W parku żyją również owady na czele z rzadkimi motylami, chrząszczami i skoczogonkami, z płazów znajdziemy ropuchy i żaby, natomiast gady reprezentują jaszczurki, padalec i żmija zygzakowata. Z ssaków większych zobaczymy tutaj łosia, jelenia, sarnę, daniela i dzika, natomiast z małych lisa, gronostaja, jenota, borsuka, wydrę, piżmaka oraz bobra. Do osobliwości świata zwierzęcego należy zaliczyć pojawiające się tutaj od czasu do czasu foki i morświny. W ostatnich latach w parku pojawiły się wilki.

[źródło: Słowiński Park Narodowy]

Dwa znaki firmowe Słowińskiego Parku Narodowego: Słowińcy i wydmy

Jedną z najważniejszych atrakcji turystycznych na terenie Słowińskiego Parku Narodowego jest skansen w Klukach. Przeczytaj, co się w nim znajduje i sprawdź mapkę dojazdu, godziny otwarcia i cennik.

Kluki. Skansen – Muzeum Wsi Słowińskiej, tutaj zatrzymał się czas

Czy Słowińcy to Kaszubi? Co to jest Czarne Wesele? – Czytaj reportaż i wywiad „Kaszubski lub bagienno-pustynny”

Kaszubski lud bagienno-pustynny

Wydma Czołpińska, Góra Łącka – najpopularniejsze cele turystyczne w Słowińskim Parku Narodowym – przeczytaj informację, jak do nich dotrzeć.

Łeba, wydmy. Polska Sahara

Fotogaleria: Jezioro Łebsko – pomost i wieża widokowa w Klukach

Latarnia Morska w Czołpinie

Przeczytaj tutaj: Czołpino, latarnia morska na wydmach

Wieża widokowa Rowokół

Przeczytaj tutaj: Rowokół, święta góra Słowian

Słowiński Park Narodowy – cennik biletów stępu do parku

(Opłaty za wejście do Słowińskiego Parku Narodowego):

Od 1.V – do 30.IX

Bilet normalny – 6 zł

Bilet ulgowy – 3 zł

Dzieci do lat 7 – bezpłatnie

Pobierana jest opłata za parkingi (również leśne): Czołpino, Rąbka k. Łeby i inne – 10-20 zł. za cały dzień.

Dodatkowe płatności: Szczególnie w Rąbce koło Łeby możliwe są dodatkowe opłaty, np. przewóz meleksem na wydmy – 15 zł za 1 os. w jedną stronę. Płatne jest także wejście do Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach – 12 zł normalny, 8 zł ulgowy,

Park jest dostępny od świtu do zmierzchu.

Adres siedziby:

ul. Bohaterów Warszawy 1A
76-214 Smołdzino

Co jeszcze warto zobaczyć w Słowińskim Parku Narodowym? – ZOBACZ ARTYKUŁY PONIŻEJ